Interviews voor Gemeente Den Haag Editie 070:
De swingende senioren
Door Heleen van der Putt
Zoals elke dinsdagavond is er vandaag repetitie van playbackorkest De Gouwe Ouwe Op Volle Toeren in seniorencomplex De Muttersborg in Loosduinen. Drijvende kracht sinds jaar en dag is de niet te stoppen Joke Breedijk. Editie 070 gaat een kijkje nemen en maakt kennis met een curieus stukje Den Haag en de vrouw die erachter zit.
Eerst is het bijpraten met een bakje koffie. Maar niet te lang, want Joke heeft een strak schema. Vanavond zijn de 55-plussers in zomerse vrijetijdskleding. Dus niet in hun kostuums en zonder de bijpassende pruiken, veren en glitters. Maar dat zal de pret niet drukken. De door Joke gemaakte instrumenten worden uit de kist gehaald. Goud gespoten trompetten gemaakt van afvoerontstoppers en schroeven, een klarinet gemaakt met een douchekop, een dwarsfluit van een pvc-buis, een trommel van een vergiet, met een wandelstok tot cello omgebouwde gitaren, een douchestang als klarinet. Allemaal bedacht en gemaakt door Joke. Dan gaat de cd-speler aan, een wals, van André Rieu natuurlijk. De inspiratiebron van De Gouwe Ouwe. Joke staat met een viool voorop en heeft de touwtjes stevig in handen.
Als de mensen maar plezier hebben
Geboren en getogen in Loosduinen, zat Joke al op jonge leeftijd in de muziek en houdt ze van show. Met haar tweelingzus en twee jongens vormde ze The Ruby’s. Ze zouden op tournee gaan door de Benelux, maar de sneldichter die ze zouden begeleiden kneep haar in haar billen, en dat zag vader Breedijk. Hij verbood het avontuur. Later was ze jazzballetlerares en werd kampioen van Nederland met haar meisjes. ‘Ik kwam hier wonen in 2009 en vond het maar een saaie boel. Iedereen was op zichzelf. Als lid van de bewonerscommissie zorgde ik dat we spelletjes gingen doen en samen Oranje kijken. Vier jaar geleden, tijdens een tuinfeest kwam het idee op van een playbackshow. Het werd Ik Hou Van Holland. Met zeven dames, ik maakte de baljurken. Voor mezelf kocht ik op de markt een jacquet van tien euro. Ik wilde net als André Rieu de dirigent van het orkest worden. We traden op in andere seniorencomplexen, het ging als een lopend vuurtje en iedereen wilde erbij. Ik zei: Ik wil heren. Die moesten natuurlijk in jacquet.’
De toerladder van de Gouwe Ouwe op Volle Toeren is flink gevuld. Rotterdam, Hoogvliet, Vlaardingen. Ook spelen ze voor gehandicapten ‘Dan nemen we fluitjes mee en mogen ze meespelen.’ Al vijf keer traden ze op in Pathé Buitenhof, waar de zomerconcerten van André Rieu worden uitgezonden. En al twee keer speelden ze in het voorprogramma, een half uur voor de film. Op 2 september a.s. is het eerstvolgende concert, op het Hoofdplein in Loosduinen tijdens het festival Geluid van Loosduinen. ‘We bezorgen onszelf en vooral anderen zoveel plezier, daar gaat het mij om.’
Laatste snik
‘Ik vecht om het hier gezellig te houden, ook al is de samenstelling in Muttersborg behoorlijk veranderd de laatste tijd. Maar we gaan door. Vanuit allerlei plekken komen onze orkestleden nu, maar nog steeds vooral uit Muttersborg We krijgen ook genoeg aandacht. Hier is een videoboodschap van André Rieu, luister maar, hij zegt dat ik zijn inspiratiebron ben en dat hij jaloers op me is. En deze, een kaartje van zijn zoon “De schaduwen liggen achter je door de zon die schijnt.” Een tijdje geleden kwam hier een bus aan met allerlei buitenlanders, ze dachten dat ze bij André Rieu waren aangeland! De familie Rieu kent ons gewoon, we zijn ook een beetje familie van elkaar.
Ik ga door tot het echt niet meer kan. Ik heb nu steeds minder energie, dus heb ik een team aangewezen van negen orkestleden die mij kunnen vervangen. De kostuums wassen en strijken bijvoorbeeld, dat gaat niet meer. Maar echt, tot mijn laatste snik zal ik het orkest leiden.’
Zonder een noot te spelen samen de grootste lol
Dat je niet veel nodig hebt om het gezellig te maken laten De Gouwe Ouwe Op Volle Toeren vanavond zien. De aankleding mag dan wel ontbreken maar de instrumenten zijn er wel en, vooral, de muziek. Daar gaan we dan. De Radetskymars wordt ingezet. Dat wil zeggen gedraaid, en gespeeld op de geluidloze instrumenten. Joke leidt en geeft instructies. ‘Nel, Cilia, hier vallen jullie in’. Belangrijk, want met deze mars zullen De Gouwe Ouwe gaan openen in Loosduinen. Op een wals die André Rieu ook speelt wordt er gewiegd, geneuried, meegezongen. Joke dirigeert met haar viool. De trompetten, gespeeld door twee staande mannen, hebben een solo. De rest zingt lalala en padapa en wiegt mee op het ritme. Gejuich klinkt op, het is klaar. Joke is niet helemaal tevreden ‘iets eerder staan mannen.’ De twee klarinettisten geven een showtje, aangevuurd door Joke. Een Italiaans lied klinkt uit de cd-speler. Zal er gezongen worden? Alleen het refrein, luidkeels door het hele orkest. Het is klaar. Iedereen juicht. Voor zichzelf, voor Joke, en omdat het zo heerlijk gezellig is.
—
Houvast aan de altijd ronde bal
Door Heleen van der Putt
Ze zijn 20 jaar, of 52, of iets daartussenin. De mannen van Den Haag F.C. voetballen niet bepaald voor de roem of het geld. Nee, ze doen het puur voor zichzelf. Ergens in hun leven liepen deze voetballers schade op, waardoor ze nu verslaafd zijn of sociaal-psychisch kwetsbaar. Twee keer per week spelen met André of Jay zorgt voor een stukje stabiliteit in hun gevecht met het dagelijks leven.
Organisator Jay maakt dat het draait
Jay werkt vanuit Florence als buurtsportcoach. Zijn missie? ‘Inactieve mensen in beweging krijgen en in beweging houden.’ Jay was in 2016 samen met André de bedenker van dit door het Haags Sportinitiatief gesteunde voetbalproject. Op dinsdag is de training op HVV Laakkwartier, vrijdags wordt er gespeeld op het veld van RAS in de Vruchtenbuurt. De laatste dinsdag van de maand is de grote dag van de competitie, tegen de teams van REAKT, Rivierduinen, de Woonvormen en Humanitas. Jay: ‘In het begin was het wel moeilijk het vertrouwen te winnen van de voetballers; het is toch een nieuwe doelgroep. Maar mijn motto is gewoon: je hebt twee teams, twee goals en een bal. Zodra je eenmaal gaat voetballen is het teamwork.’ Jay is een nuchtere doordouwer die de zaken gewoon goed wil regelen. Hij zorgt voor de faciliteiten zoals de goals en de tenues, en fluit de wedstrijden. ‘Komt iemand te laat? Dan geef ik mijn mening, en ga ik niet graven. En wil je niet geschopt worden? Dan ga je maar tafeltennissen.’ Samen met begeleider André, en dankzij subsidie van het Haags Sport Initiatief, heeft Jay gezorgd dat deze competitie, de competitiewebsite Hmvc.nu, het logo en de flyers er kwamen.
Begeleider André laat zich zien
André is in zijn rol bij Den Haag F.C. gerold vanuit zijn achtergrond van ervaringswerker bij Parnassia. Hij was vijftien jaar verslaafd en is er nu twaalf jaar vanaf. ‘Ik wilde graag anderen helpen met mijn ervaring. Tijdens mijn opname had ik gezien hoe belangrijk activiteiten zijn voor je herstel, het gaat echt om dingen doen. Als je uit je isolement weet te komen, ontwikkelen zich stofjes in je hersens en dat geeft een voldaan gevoel. Ik zie mezelf binnen dit project als verbinder.’ Want een gewone begeleider is André niet. ‘Ik snap hun achtergrond, hun grapjes, hun moeilijkheden.’ Op vrijdagmiddag begeleidt en fluit André de training op het terrein van RAS. ‘Ik zie het meteen als iemand niet lekker in zijn vel zit en kan dan vanuit mijn eigen beleving met hem praten. Ik sta dichter bij de mensen doordat ik één van hen ben. We herkennen elkaar, dat is belangrijk. En is niet iedereen een beetje gek?’
Deelnemer Ger kan niet zonder zijn kluppie
‘Ik doe nu twee jaar mee. Dat ging via de deeltijdbehandeling van Parnassia. Ik ben lekker bezig zo, het maakt me niet uit of we winnen of verliezen of waar ik sta opgesteld. Hier kan ik de rompslomp in mijn hoofd vergeten. Tenslotte zitten we allemaal in hetzelfde schuitje en voelen we elkaar aan. Al praten we nooit over problemen. Dat doe ik wel met mijn behandelaars.’ Dingen doen, aanpakken, dat vindt Ger belangrijker dan praten met psychiaters. ‘Ik tob minder, hier kun je stoom afblazen. En ja, dat kun je toch het beste tegen de bal doen. Je leert ook wat inlevingsvermogen is. Ik heb het gevoel dat het voetballen beter werkt dan de medicijnen. Ik ben behoorlijk veranderd. Ik kan verlies accepteren, sta positief in het leven en ik ga altijd naar huis met een heldere kop. Mijn mooiste moment tot nu toe? André stelde me op bij de tegenpartij en ik scoorde een doelpunt. Haha.’
André’s winst
Vanuit zijn eigen ervaringen gelooft André heilig in de gezonde combinatie van sporten en samenwerken. ‘De feedback van spelers speelt een grote rol. Als iemand gewoon zegt dat ie geen energie heeft, ben ik daar eigenlijk al blij mee.’ Is er een conflict op het veld? Dan laat André de ruziezoekers even afkoelen en gaat dan bemiddelen. ‘Soms merk ik dat iemand stoned is. Dan zeg ik: Ik vind je stoned, traag. Dan gaan we praten. Ik merk dat de jongens dat waarderen. Het mooie is: door te spelen en te praten boek je eigenlijk steeds weer een overwinning. De deelnemers gaan hier op vrijdag met een goed gevoel het weekend in. Ze voelen zich toch meer deel van de samenleving. Dat is allemaal winst en mijn belangrijkste motivatie. Soms gaat een verslaafde minder gebruiken door het voetbal. Goed toch?’
André organiseert ook andere activiteiten zoals BBQ’s, bowling en indoorsporten. Prima voor de teambuilding en zo blijf je elkaar stimuleren. Sinds een tijd voetballen ook jonge buurtgenoten mee, vaak statushouders, dat maakt de sfeer nog beter. ‘De belangrijkste dag in de maand is de dinsdag van de competitie. Daar leven ze echt naar toe. Het geeft een stukje extra zingeving.’ Wat ook bijdraagt aan het succes: de omgeving reageert heel positief en de directie van Parnassia geeft het project alle steun.
Wist je dat…
… je een goed idee om Hagenaars die niet of weinig sporten in beweging te krijgen, kunt indienen tot 30 april 2018? Inschrijven kan via Haagssportinitiatief.nl/indienen
… de voetbalcompetitie voor mensen met een verslaving en/of sociaal- psychische kwetsbaarheid één van de successen is van het Haags Sportinitiatief?
… je meer informatie, successen en inspiratie over het Haags Sportinitiatief kunt vinden op Haagssportinitiatief.nl?
—
Trots om te stemmen in een democratische traditie
15 maart 2017 is een bijzondere dag voor de eind 2016 genaturaliseerde Cristina D’Costa Ferrer. Haar stem legde een lange weg af. Van geboorteland Venezuela via de V.S. naar het Benoordenhout. Vandaag gebruikt ze om kwart over negen het rode potlood in de Oranje Nassauschool.
Cristina, 36 jaar, kwam vanuit San Francisco voor de liefde naar Nederland en is nu bijna vijf jaar in Den Haag. Ze heeft met haar man een dochter en werkt als civiel ingenieur in de geotechniek. ‘Ik zie stemmen niet alleen als recht maar ook als plicht. Meedoen met de verkiezingen is voor mij een mijlpaal. Ik voel me daardoor nog meer Nederlander.’ De democratische traditie van Nederland is volgens Cristina sterk verankerd in de samenleving.
Keuze voor Nederland
‘Ik studeerde in San Francisco toen ik mijn man ontmoette. Even overwogen we daar samen te blijven. Maar ik wilde graag de cultuur van mijn man leren kennen, zoals hij de cultuur en taal van Venezuela al kende. In 2012 ben ik hier aangekomen, in dat jaar zijn we ook getrouwd. Ik heb het taalprogramma aan de TU Delft gevolgd. Door het communiceren in het Nederlands en door mijn werk ben ik me steeds meer Nederlander gaan voelen. Sinds de naturalisatie heb ik nu dezelfde nationaliteit als mijn man en dochter. Dat voelt gewoon goed.’
Verkiezingen in Venezuela
‘Mijn land van herkomst is in feite al ruim zeventien jaar een dictatuur. Het parlement heeft eigenlijk geen macht. Die ligt helemaal bij de regering. Verkiezingen zijn niet meer dan een show, want de regering houdt alles onder controle. Daarnaast wordt er veel beloofd maar niets gedaan. Idealen worden door corruptie verkwanseld. Allemaal niet goed voor de motivatie om te stemmen. Toch heb ik dat altijd gedaan. Al was het vaak vergeefs, omdat stemmen uit het buitenland niet meer worden meegeteld.’
Kiezer in Nederland
Cristina is een vrouw met Nederlandse waarden, dat is duidelijk. ‘De vrijheid van meningsuiting is een belangrijk punt voor ons politieke systeem. Ik kan vandaag gaan stemmen zonder stress over wat er met mijn stem gebeurt. Ik geloof in onze democratie. Mijn stem wordt gerespecteerd. Voor mij telt dat die status quo behouden blijft.’
Een plek voor iedereen
‘Nederland is een sterke democratie maar tegelijk gebeurt er van alles. Niet alleen hier, maar ook in de landen om ons heen, zoals Duitsland, Frankrijk en Engeland. In de V.S. zit een president die niet lijkt te weten waar hij mee bezig is. Reden om te kiezen voor stabiliteit en democratie, waarden waarmee ik ben opgegroeid. Hele bevolkingsgroepen veroordelen, dat zie ik niet zitten. Je moet altijd naar individuen kijken. Die kunnen problemen veroorzaken. Maar we moeten geen groepen uit gaan sluiten. Dat moet stoppen.’
In het stemhokje
‘Ik heb de debatten gevolgd op televisie en houd natuurlijk de kranten bij. Het worden spannende verkiezingen. Ik ga stemmen op een kandidaat die vraagstukken voor zichzelf wil analyseren en begrijpen. Daarnaast kijk ik naar het verleden: hoe stabiel is een partij? Ook speelt voor mij de visie op onderwijs een rol. Dat iedereen kansen krijgt een mooie toekomst op te bouwen, ook mijn eigen kinderen. Natuurlijk is er geen perfecte kandidaat. Het is een kwestie van kiezen voor de minst slechte. Mijn keuze ligt al langere tijd vast. Natuurlijk zullen we een coalitie krijgen, dat kan nu eenmaal niet anders. Waarbij beloften zullen worden opgeofferd, zo gaat het bij regeringsvorming. De politiek is de laatste tijd naar mijn mening vooral met economie bezig geweest, niet met mensen. Het wordt tijd dat de mensen centraal komen staan.’